کارشناسان مجموعه آکوپایش، این مقاله را با عنوان “بررسی همراستایی کوپلینگ تجهیزات دوار مجموعه های صنعتی به عنوان بخشی مهم از تعمیر و نگهداری پیشگیرانه” تهیه کرده اند.
یک برنامه نگهداری پیشگیرانه سیستماتیک برای عملکرد صحیح و سلامت تجهیزات دوار در مجموعه های صنعتی مسئله ای به شدت حائز اهمیت می باشد. علاوه بر آن، هر دپارتمان یا شرکتی که دارای تجهیزات دوار شامل: HVAC ها، سیستمهای آب و فاضلاب یا پمپ های هیرولیک باشد، به افراد متخصصی با مهارت های تعمیراتی برای تضمین سلامت تجهیزات دوار مجموعه نیاز دارد تا مجموعه بتواند به هدف اصلی و نهایی خود یعنی بیشترین میزان تولید، دستیابی پیدا کند.
معمولا برنامههای نگهداری پیشگیرانه (PM) شامل بررسی سطح روغن تجهیزات، روانکاری بیرینگ ها، بررسی سطح مخزن در سیستمهای روانکاری برای تجهیزات با درجه اهمیت بالا می باشد. یکی دیگر از موارد نگهداری پیشگیرانه که بسیار حائز اهمیت بوده و متاسفانه در برخی مجموعه های صنعتی اهمیت این موضوع نادیده گرفته می شود، بررسی الاینمنت کوپلینگ تجهیزات دوار (همراستایی تجهیزات دوار) موجود در مجموعه های صنعتی می باشد.
انجام الاینمنت لیزرری تجهیزات دوار (همراستایی کوپلینگ تجهیزات دوار) برای عملکرد مناسب تجهیز، سلامت و افزایش طول عمر تجهیزات دوار بسیار حیاتی است. متأسفانه این مرحله ساده اغلب نادیده گرفته می شود. یکی از سوالات پر تکرار در که در کلاسهای آموزشی برگزارشده توسط تیم آموزش آکوپایش از مسئولین تعمیرات و نگهداری میپرسیم این مسئله است: «چند وقت یکبار الاینمنت کوپلینگ (همراستایی شفت) تجهیزات دوار مجموعه خود را بررسی می کنید؟». رایج ترین پاسخ این است که “معمولا فقط زمانی که قطعه ای از مثل کوپلینگ یا شفت می شکند!!!”. دومین پاسخ رایج «شاید یک یا دو بار در سال!» می باشد.
همانطور که در بالا ذکر شد انجام الاینمنت لیزری کوپلینگ تجهیزات دوار (همراستایی دقیق شفت تجهیزات دوار) مسئله ای حائز اهمیت در مجموعه های صنعتی می باشد و موجب سلامت و افزایش عمر مفید تجهیزات دوار است و در نهایت افزایش ساعات کارکرد با کمترین توقف و تولید حد اکثری را برای مجموعه های صنعتی به ارمغان می آورد.
بهترین روش برای جلوگیری از مشکلات مذکور، قراردادن روتین بررسی الاینمنت کوپلینگ (همراستایی شفت) تجهیزات دوار در برنامه های نگهداری و تعمیرات دوره ای است. مطالعات نشان داده است که میس الاینی (ناهمراستایی) موجب ایجاد 50 تا 70 درصد خرابی تجهیزات دوار می باشد!!! انجام بررسی الاینمنت لیزری تجهیزات دوار (همراستایی کوپلینگ)، فقط چند دقیقه بعد از برداشتن محافظ زمان می برد تا الاینمنت کوپلینگ تجهیز مورد نظر را با دستگاه الاینمنت لیزری بررسی و در صورت نیاز اصلاح کنید.
به همین خاطر توصیه می گردد روتین بررسی الاینمنت لیزری (همراستایی شفت) را حداقل برای تجهیزات دوار حائز اهمیت مجموعه، در برنامه تعمیرات و نگهداری دوره ای خود قرار دهید و به این طریق از بروز مشکلات جدی ناشی از ناهمراستایی شفت تجهیزات دوار جلوگیری نمایید.
این گام کوچک (بررسی و چک الاینمنت تجهیزات دوار) میتواند مشکلات بالقوهای که باعث ایجاد میلیون ها تومان خرابی برنامهریزی نشده و تعمیرات تجهیزات می باشد را آشکار سازد. (پیشگیری همیشه بهتر از درمان و البته کم هزینه تر می باشد.)
کارشناسان مجموعه آکوپایش طی تحقیقات به عمل آمده و نتایج حاصله از ارتعاش سنجی (آنالیز ارتعاشات) دریافتد که در بسیاری از مجموعه ها که دستگاه الاینمنت لیزری در اختیار ندارند و یا به هر علتی انجام عملیات الاینمنت لیزری (همراستاسازی شفت تجهیزات دوار) در روتین برنامه تعمیرات و نگهداری آنها جایگاهی ندارد، میس الاینی (ناهمراستایی شافت تجهیزات دوار) باعث بروز مشکلات زیادی مانند: خرابی و شکستن کوپلینگ، خرابی زود هنگام بیرینگ تجهیزات دوار، ارتعاش زیاد تجهیز، عدم کارکرد و بازدهی مناسب و در عین حال مصرف برق بیش از حد، خمش و برش شافت تجهیزات دوار و… می گردد.
با یک حساب سر انگشتی می توان محاسبه کرد که سالیانه میلیارد ها تومان به علت عدم قرارگرفتن روتین بررسی الاینمنت لیزری شفت تجهیزات دوار(همراستایی شفت تجهیزات دوار) به صورت آشکار در این مجموعه های صنعتی هدر می رود. (هزینه های پنهان در موارد فوق در نظر گرفته نشده است.)
نکته جالب اینجاست هنگامی که کارشناسان مجموعه آکوپایش ابن مسائل و هزینه ها را با مدیران تعمیرات و نگهداری مجموعه های صنعتی مذکور مطرح می کنند، اکثریت مدیران به عدم اطلاع از اهمیت مسئله انجام عملیات الاینمنت لیزری (همراستاسازی کوپلینگ) و قرارگیری آن در روتین تعمیرات دوره ای اعتراف می کنند و وقتی صحبت از تعویض قطعات جانبی مانند: بیرینگ ها، کوپلینگ ها، شفت تجهیزات و… که بر اثر میس الاینی (ناهمراستایی شافت) خراب شده شود می گویند: فکر می کردیم این تعویضات عادی است و عمر مفید قطعات جانبی مذکور همین مقدار است!!!
در صورتی که با استفاده از (ارتعاش سنجی تجهیزات دوار) عیب یابی از طریق آنالیز ارتعاشات تجهیزات دوار و یا مقایسه این مجموعه ها با مجموعه هایی که بررسی الاینمنت لیزری (همراستاسازی شافت) را در روتین برنامه تعمیرات و نگهداری خود قرار می دهند به سادگی می توان دریافت که عمر مفید قطعات جانبی بیشتر از این مقدار بوده و تمامی خرابی ها، هزینه ها و توقف های ناگهانی و خارج از برنامه و در نهایت کاهش تولید در این مجموعه های صنعتی، تنها و تنها به علت عدم بررسی به موقع الاینمنت لیزری شافت (همراستا سازی شافت) تجهیزات دوار بوده است.
در طول یک کلاس آموزشی با استفاده از دستگاه الاینمنت لیزری Easy Laser XT440 در مجموعه صنعتی در عسلویه، کارشناسان مجموعه آکوپایش به بررسی الاینمنت (همراستاسازی شافت) تجهیزی که تیم تعمیرات کارخانه ادعا می کردند مطلوب کار می کند پرداختند. نتایج بررسی الاینمنت لیزری نشان می داد که شافت تجهیز ناهمراستا است. با بررسی نتایج حاصل از ارتعاش سنجی متوجه شدیم که شافت تجهیز خم شده و بیرینگ ها نیز خراب هستند!!!
وقتی از تیم تعمیرات مجموعه درباره این تجهیز پرس و جو کردیم پاسخ ها بسیار جالب بود.
می گفتند: ماهی دوبار رابرکوپلینگ (قطعه لاستیکی مابین کوپلینگ که براثر ناهمراستایی شافت آسیب دیده بود) و هر دو ماه یک بار کوپلینگ آسیب دیده را با قطعات نو جایگزین می کنند!!!
پس از انجام عملیات الاینمنت لیزری تجهیز فوق الذکر با استفاده از دستگاه الاینمنت لیزری Easylaser XT440 و دریافت نتایج مطلوب، تیم تعمیرات مجموعه از میزان پایین ارتعاش و صدای بسیار کم تجهیز شگفت زده شدند و بعد از گذشت یکسال همچنان تجهیز با همان کوپلینگ بدون ایجاد ذره ای سایش، خرابی و ارتعاش بیش از حد به کار خود ادامه می دهد و دیگر نیاز به تعویض زود هنگام کوپلینگ و سایر قطعات جانبی نیست.
اگر تیم تعمیرات مجموعه مذکور زود تر به به اهمیت بررسی الاینمنت لیزری تجهیزات دوار پی می بردند و آن را در تعمیرات دوره ای خود قرار می دادند، این مشکل سالها قبل آشکار و رفع و رجوع می گردید و میلیار ها تومان هزینه قطعات جانبی تجهیزات دوار و همچنین زمان نیروی انسانی طی سال های گذشته صرفه جویی می شد.
در حال حاضر تیم تعمیرات مجموعه مذکور بررسی الاینمنت لیزری (همراستاسازی شافت تجهیزات دوار) را در روتین تعمیرات خود قرار داده و تمامی تجهیزات دوار مجموعه را در PM های دوره ای خود چک الاینمنت می کنند و به این طریق در زمان و هزینه های مجموعه صرف جویی می کنند.
این مقاله بسیار کاربری و مفید است و می تواند کمک شایانی برای تیم تعمیرات و نگهداری مجموعه های صنعتی که بررسی الاینمنت لیزری را در برنامه PM خود ندارند باشد، زیرا که از مثال های واقعی در آن استفاده شده و به تفکیک به خرابی های ناشی از عدم همراستایی شافت تجهزات دوار در آن ذکر شده است.
طی یکی از کلاس های آموزشی در کارخانه فولادی در غرب کشور، کارشناشان واحد آموزش شرکت آکوپایش به نمونه مشابهی برخورد کردند در این مجموعه واحد های Wtp ، Core و … وجود داشت و هنگام راه اندازی تمامی تجهیزات با انجام عملیات الاینمنت لیزری (همراستایی شفت) تراز شده بودند. آنها PM پمپ را به صورت منظم انجام می دادند اما انجام الاینمنت لیزری (همراستایی شفت) در برنامه PM این تیم جایگاهی نداشت.
با پرس و جو از تیم تعمیرات مجموعه و انجام آنالیز ارتعاشات (ارتعاش سنجی) متوجه شدیم که بسیاری از پمپ ها بعد از انجام تعمیرات دوره ای به صورت ناهمراستا نصب شده و با همان حالت استارت و بهره برداری را انجام داده اند.!
پس از برگزاری جلسه و تبادل و بررسی داده های ارتعاشی برداشت شده از تجهیزات دوار مجموعه که نشان از وجود میس الاینی (ناهمراستایی) در تعداد زیادی از تجهیزات دوار مجموعه بود، تیم تعمیرات مجموعه کارفرما تصمیم بر چک الاینمنت (بررسی الاینمنت با دستگاه لیزر الاینمنت) تجهیزات مربوطه با نظارت تیم اجرایی آکوپایش گرفتند و پس از انجام چک الاینمنت لیزری سه تجهیز متوجه ناهمراستا بودن تجهیزات شده و اقدامات اصلاحی جهت انجام الاینمنت لیزری تمامی تجهیزات را به همراه تیم اجرایی آکوپایش به انجام رسانیدند.
سپس تجهیزات را استارت کرده و با انجام ارتعاش سنجی (آنالیز ارتعاشات) توسط تیم آکوپایش مقدار کاهش بسیار چشم گیر ارتعاشات و محو شدن فرکانس مربوط به الاینمت آنها را شگفت زده کرد.!
همچنین اپراتور های واحد PM اذعان داشنتد بعد از نصب تجهیز بدون انجام عملیات الاینمنت لیزری (همراستا سازی شفت) تجهیزات واحد WTP (که اکثرا ناهمراستا نصب شده بودند) ارتعاش زیادی داشتند و رابر کوپلینگ (قطغه لاستیکی مابین کوپلینگ) آنها هر چند وقت یکبار با آسیب جدی مواجه بوده و نیاز به تعویض داشتند.!
در مثال بالا دریافتیم هنگامی که تجهیز دواری ظاهرا بی نقص کار می کند اما به صورت مکرر نیاز به تعویض رابر کوپلینگ (قطعه لاستیکی کوپلینگ) دارد باید شافت تجهیز به وسیله دستگاه الاینمنت لیزری چک الاینمنت گردد و در صورت نیاز به الاینمنت، شیم گذاری و تغییرات مورد نیاز اعمال گردد تا تجهیز در سلامت کامل و با کمترین میزان ارتعاش به کارکرد خود ادامه دهد و با این کار از بروز مشکلات جدی تر مانند: خرابی کوپلینگ، خرابی زود هنگام بیرینگ، خرابی شفت و… جلوگیری گردد.
هنگامی که رابر کوپلینگ با خرابی زوده هنگام مواجه می گردد معمولا پای یکی از سه عیب زیر در میان است:
- کوپلینگ به درستی و با دقت مناسب الاینمنت نشده است.
- کوپلینگ با الزامات راه اندازی، توان و گشتاور تجهیز الاینمنت نشده است.
- الاینمنت لیزری به درستی و با دقت انجام شده اما هنگام کارکرد، شافت از همراستایی خارج شده است.
هر کدام از اتفاقات نام برده در بالا ممکن است برای تجهیز رخ داده باشد، اما نتیجه یکسان است: (تجهیز مورد نظر از الاینمنت خارج گردیده و باید هر چه سریع تر عملیات الاینمنت لیزری روی تجهیز انجام گردد.)
از تمامی مثال های بالا می توان نتیجه گیری نمود که انجام عملیات الاینمنت لیزری (همراستایی کوپلینگ) در مجموعه های صنعتی باید به عنوان بخش جدایی ناپذیر و مهم PM های دوره ای در نظر گرفت، به عبارت دیگر تیم تعمیرات مجموعه های صنعتی بایستی از دستگاه الاینمنت لیزری به عنوان ابزاری در PM های دوره ای استفاده کنند نه صرفا به عنوان یک ابزار تعمیراتی..
برای کسب اطلاعات بیشت، دریافت مشاوره رایگان، خرید محصولات پایش وضعیت، تعمیر الاینمنت لیزری، ارتعاش سنج و ترموگرافی و همچنین اجرای پروژه در سراسر کشور با کارشناسان مجرب مجموعه آکوپایش تماس حاصل فرمایید.